ျမန္မာ႔
စားေသာက္ဖြယ္ရာမ်ားနဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ ေလ႔လာၾကည့္တဲ႔အခါ အစားအေသာက္ မ်ိဳးစံု ရဲ႕
ခ်က္နည္းျပဳပ္နည္းေတြ စံုစံုလင္လင္ ေတြ႕ရပါတယ္ ။ ဒါေပမဲ ျမန္မာေတြ ထမင္းနဲ႔ဟင္းကို
လက္နဲ႔ နယ္ဖတ္ စားေသာက္တဲ႔အေၾကာင္း စားေသာက္ပံုစားေသာက္နည္းေတြကို မေတြ႔မိပါဘူး ။
ဂ်ပန္ေတြက
ေျပာတတ္တယ္ သူတို႔က စားစရာေတြကို မ်က္စိနဲ႔ အရင္ အရသာခံစားၿပီးမွ ပါးစပ္က (လွ်ာ က) အရသာခံတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္ ။ကၽြန္ေတာ္က သူတို႔ကို အားက်မခံ "ျမန္မာေတြက စားစရာကို လက္က အရင္
အရသာခံၿပီးမွ ပါးစပ္က အရသာခံတယ္" လို႔ ေျပာ ျဖစ္တယ္ ။
 |
| ထမင္းလက္ဆံု စားတယ္ ဆိုတာ ဒီလိုလား |
လက္လွမ္းမွီသေလာက္
ကေတာ့ စားေသာက္စရာ ထမင္းစတာေတြကို လက္နဲ႔ နယ္ဖတ္ၿပီးစားေသာက္တဲ့ဓေလ့က
အာရွနိုင္ငံေတြမွာဘဲ ေတြ႔ရပါတယ္ ။ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အိမ္နီးျခင္း အေနာက္ဖက္က
နိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ယခုအထိ ဒီအေလ႔က ရွိပါေသးတယ္ ။ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ဖက္အရပ္က
ထိုင္း လာအို ကေမာၻဒီးယားနိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ဒီဓေလ့က ေပ်ာက္သေလာက္ျဖစ္ေနပါၿပီ
။ျမန္မာနိုင္ငံက ၿမိဳ႕အရပ္ေတြမွာေတာ့ ဇြန္းခက္ရင္းယဥ္ေက်းမႈေတြက အေတာ္ေလးေနရာ
ဝင္ယူလာတာေတြ႔ေနရပါၿပီ ။
ျမန္မာ႔ဓေလ႔
ျမန္မာ႔ရိုးရာ ထမင္းစာပြဲမွာ လက္နဲ႔စားေသာက္တဲ႔ အက်င့္ဓေလ့က ေရွးအခါကပင္
ရွိခဲ႔ပါတယ္ ။ ျမန္မာ မင္းမ်ား ပြဲေတာ္တည္တဲ႔အခါမွာ လက္နဲ႔ဘဲ စားသံုးခဲ႔တဲ႔
အေထာက္အထားေတြ ရွိခဲ႔ပါတယ္ ။ ဒါေပမဲ႔ စားေသာက္စဥ္မွာ လိုက္နာရမဲ႔က်င့္ဝတ္ေတြကို
သတ္သတ္မွတ္မွတ္ မွတ္တမ္းမ်ား မထားခဲ႔နိုင္တာေတြ႕ရပါတယ္ ။ ရပ္ဓေလ႔ရြာဓေလ႔
စားေသာက္ပံု စားေသာက္နည္းေတြ ကလည္း သက္ႀကီးစကားသက္ငယ္ၾကားလို႔ လိုက္နာ မွတ္သား
ထားတာေတြနဲ႔ဘဲ လက္ဆင့္ကမ္းခဲ႔ ၾကမွတ္သားခဲ႔ၾကပါတယ္ ။ ဒီေန႔ေခတ္လို ျပင္ပ
ယဥ္ေက်းမႈေတြ လႊမ္းမိုးလာေတာ့ မွတ္တမ္းမရွိတဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြေတြ ေပ်ာက္ပ်က္
ကြယ္ေပ်ာက္သြားမွာ စိုးရိမ္စရာပါ ။
 |
| အတူစားတဲ႔ လူႀကီးေတြကို ဦးစားေပး ေလးစားပါ ။ |
ကၽြန္ေတာ္တို႔
ငယ္စဥ္က အဖိုးတို႔အဖြားတို႔နဲ႔ အတူတူ ထမင္းစားရတဲ႔ အခ်ိန္ အရြယ္မွာ
ထမင္းစားေသာက္စဥ္ လိုက္နာရမဲ႔ အခ်က္ေတြကို သင္ျပ ဆံုးမတာေတြကို
နားေထာင္လိုက္နာၿပီး ထမင္းကို လက္နဲ႔ သပ္သပ္ယပ္ယပ္ စားေသာက္တတ္ေအာင္
သင္ယူခဲ႔ရပါတယ္ ။ ေနာက္နည္းနည္းႀကီးလာၿပီး ေက်ာင္းတက္ရတဲ႔အခ်ိန္မွာေတာ့
ထမင္းဘူးနဲ႔ စားရပါတယ္ ။ထမင္းဘူးနဲ႔စားတဲ႔အခါ လက္နဲ႔နယ္ဖတ္စားရတာက
အဆင္မေျပေတာ့လို႔ ဇြန္း တေခ်ာင္းနဲ႔ စားတဲ႔အက်င့္ရလာခဲ႔တယ္ ။ ဒီကမွ
အတန္းေတြႀကီးလာၿပီး အေဆာင္ေနရတဲ႔ အခါမွာေတာ့ အေဆာင္ ထမင္းစားခန္းမွာ
ဇြန္းခက္ရင္းနဲ႔ စားရတဲ႔ အက်င့္ ရလာပါၿပီ ။
လက္နဲ႔ထမင္းနယ္စားရတာအေလ့အက်င့္နည္းလာပါတယ္ ။ကိုယ္အိုးကိုယ့္အိမ္ ျဖစ္လာေတာ့လည္း
ထမင္းကို လက္နဲ႔ စားျဖစ္တာနည္းသြားပါတယ္ ။ နယ္ဘက္ေတြ ခရီးသြားလို႔ တခါတေလ
လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လက္နဲ႔ နယ္ဖတ္ၿပီး တြယ္မယ္ ႀကံ ျပန္ေတာ႔လဲ သူတို႔ေတြရဲ႕
ဇြန္းခက္ရင္း ယဥ္ေက်းမႈ ႀကီးစိုးေနတာ ၿမိဳ႕သားေတြ
လက္နဲ႔မစားတတ္ဘူးဆိုၿပီး ထင္ေလေတာ့ ဇြန္းခက္ရင္းနဲ႔ ဟန္ပါပါ စားျပရေသးတယ္ ။
တခါတခါ အလွဴမွာ အားရပါးရလက္နဲ႔ တြယ္မယ္ႀကံျပန္ေတာ့လဲ ၿမိဳ႕ကအလွဴ ဒန္ေပါက္က
အဆင္မေခ်ာျပန္ဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ့ဓေလ႔ လက္နဲ႔စားတဲ႔ထမင္းဝိုင္းအေၾကာင္းေရးမယ္
စိတ္ကူးေတာ့ ဘယ္ကစေရးရမယ္ေတာင္ မသိေတာ့ဘူးျဖစ္ေနၿပီ။
ျမန္မာေတြရဲ႕
ထမင္းဝိုင္းမွာ စားစရာေတြအျပင္ မပါမျဖစ္ ပါရမဲ႔ အေဆာင္အေယာင္က ေရတေကာင္း (ေရခ်ိဳင့္ /ေရပုလင္း)ေသာက္ေရခြက္ နဲ႔
လက္ေဆးေရခြက္ တို႕ျဖစ္ပါတယ္ ။ ထမင္းစားပြဲမွာ မထိုင္ခင္ လက္ေဆးေရကျပင္ (လက္ေဆး ေဘစင္) မွာ လက္ကို ပထမ စင္ေအာင္ေဆးရပါတယ္ ။ထမင္းစားပြဲမွာထိုင္ၿပီးတဲ႔ အခါ
ညာဖက္လက္ကို လက္ေဆးေရခြက္မွာ လက္ဖ်ားေရစိုေအာင္ဆြတ္ၿပီးမွ ထမင္းကို ကိုင္စားရပါတယ္
။
 |
| ငပိရည္ တို႔စရာဆိုတာ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ မမုန္းနိုင္တဲ႔အစာ ။ |
- မိမိနဲ႔ တဝိုင္းထဲ အတူထိုင္စားေသာ လူႀကီးသူမမ်ားမစားမွီ ဦးစြာ မစားရပါ ။
လူႀကီးမ်ားခြင့္ျပဳမွ လူႀကီးမ်ားကို ဦးခ်ၿပီးမွစားရပါမယ္ ။
- ထမင္းပန္းကန္ ထဲကို ထမင္းျပည့္ေမာက္ေအာင္မထည့္ရပါ ။
-ပန္းကန္တြင္းသင့္ရံု
ထည့္ထားတဲ႔ ထမင္းကို ပန္းကန္ရဲ႕ ညာဖက္ ေအာက္နားမွာ သံုးပံု တစ္ပံုေလာက္
ခြဲဖယ္ရပါတယ္ ။အဲဒီ ခြဲထားတဲ႔ ထမင္းပံုေလးကိုမွ စားခ်င္တဲ႔ ဟင္း ဟင္းခ်ိဳ ငပိရည္
စတာ တမ်ိဳးမ်ိဳး ဆမ္းထည့္ၿပီးမွ တလုပ္ခ်င္း စားရပါတယ္ ။ ထမင္းနဲ႔ ဟင္းကို
လူျမင္မေကာင္းေအာင္ ေရာမနယ္ပါနွင့္ ။
- ထမင္းလုပ္ ကို သင့္ရံုသာလုပ္ရပါမယ္ ။ပါးစပ္မဆန္႔ေအာင္ မႀကီးရပါ ။
-
ထမင္းနယ္ၿပီး ထမင္းလုပ္ လုပ္ရာမွာ လက္ေခ်ာင္းေတြရဲ႕ အဖ်ားဘက္ ႏွစ္ဆစ္ထိသာ
အသံုးျပဳၿပီး ကိုင္ရပါမယ္ ။ လက္ဖဝါးမ်ားအထိေပေအာင္မကိုင္ရပါ ။
 |
| ငပိရည္ တို႔စရာဆိုတာ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ မမုန္းနိုင္တဲ႔အစာ |
- ထမင္းလုပ္ ပါးစပ္ေရွ႕သို႔မေရာက္မွီ ပါးစပ္ကို ႀကိဳမဟထားရ ။ ပါးစပ္
အက်ယ္ႀကီးဖြင္႔ဟ၍ ထမင္းလုပ္ကို မထည့္ရ ။ထမင္းဝါးေနခ်ိန္ ပါးစပ္ပိတ္ထားရမည္
။အသံမထြက္ေအာင္ ဝါးရပါမယ္ ။ ပ်တ္ ပ်တ္ မည္ေအာင္ မစားရ ။
- ဟင္းခပ္လွ်င္ အသားတုံးကို တခါခပ္လွ်င္ တတုံးသာခပ္သင့္ပါတယ္ ။ပန္းကန္ထဲ
ဟင္းမ်ားစြာထည့္မထားရပါ ။ ပန္းကန္ထဲ ဟင္းတံုးမ်ားစြာထည့္ထားတတ္သူကို
ေရွးလူႀကီးသူမမ်ားက ေလာဘႀကီးသူဟု ေကာက္ခ်က္ခ်တတ္ပါတယ္ ။
- ဟင္းခပ္လွ်င္ ဇြန္းကို ထမင္းေပေနေသာညာလက္ျဖင့္မကိုင္ရပါ ။ဘယ္လက္ျဖင့္
ဇြန္းကိုင္၍ ခပ္ရပါမည္ ။
- ဟင္းခ်ိဳ ဟင္းရည္ ေသာက္လွ်င္ ဇြန္းကို ဘယ္လက္ျဖင့္ ကိုင္၍ ခပ္ေသာက္ရပါမယ္
။ ဟင္းရည္ေသာက္စဥ္ ဇြန္းကို သြားျဖင့္ မထိပါေစနဲ႔ ။
- ဟင္းရည္ေသာက္လွ်င္ အသံမျမည္ပါေစနဲ႔ ။ ခပ္ထားေသာ ဟင္းရည္ကို ကုန္ေအာင္
ေသာက္ပါ ။ မကုန္ဘဲ ဇြန္းထဲက်န္ေသာဟင္းရည္ကို ဟင္းရည္ပန္းကန္ထဲကို
ျပန္မထည့္မိပါေစနဲ႔ ။ ျဖစ္နိုင္လွ်င္ ဇြန္းကို ဟင္းရည္ပန္းကန္ထဲ ျပန္မထည့္မွီ မိမိ
ထမင္းပန္းကန္ေပၚတြင္ အရည္စစ္ၿပီးမွျပန္ထည့္လွ်င္ပိုေကာင္းပါတယ္ ။
- ဟင္းခြက္ ကို လက္ျဖင့္မႏိႈက္ရပါ ။ တို႔စရာ
အသီးအရြက္ ယူခ်ိန္တြင္ ညာလက္ျဖင့္ယူပါ လက္တြင္ ထမင္းလံုးမကပ္ပါေစပါနဲ႔ ။
ထမင္းစားေနစဥ္အတြင္း လက္ေခ်ာင္းမ်ားတြင္ ထမင္းလံုးမ်ား မကပ္ေနပါေစနဲ႔ ။
ထမင္းလံုးမ်ားကြာက်ေစရန္ လက္ေခ်ာင္းေလးမ်ားအခ်င္းခ်င္း ပြတ္၍ ခြာခ်ရမည္။
ပါးစပ္ျဖင့္ လက္ေခ်ာင္းမ်ားကို စုတ္ျခင္းလွ်က္ျခင္း မလုပ္ရပါ ။
-
အသားတံုး ကို လက္ျဖင့္ဖဲ႔၍တစ္လုပ္ တစ္ကိုက္စာသာ စားပါ ။ အသားတံုးကို သြားျဖင့္
ကိုက္ျဖတ္ရန္လိုလွ်င္ ေရွ႕သြားျဖင့္ ကိုက္ျဖတ္ပါ ။ အံသြားျဖင့္ကိုက္ၿပီး
လက္ျဖင့္ဆြဲျဖတ္ျခင္းမလုပ္ရပါ ။ ဖဲ႔ ျဖတ္ မရေသာ အသားတံုးကို ပလုပ္ပေလာင္း
ပါးစပ္တြင္းထိုးသြင္းၿပီး မစားရပါ ။
-
အရိုးမ်ားကို အရိုးပန္းကန္တြင္း၌ သာ ထည့္ရမည္ ။ စားပြဲခံုေပၚသို႔မခ်ထားရပါ ။
-
ထမင္းစားေနစဥ္ စားပြဲေပၚမွ ဟင္းခြက္မ်ားကို ဟိုေရႊ႕ ဒီေရႊ႕ မလုပ္ရ ။
လူႀကီးမ်ားမွလိုအပ္လွ်င္ ရိုရိုေသေသ ကမ္းေပးရပါမယ္ ။
- ထမင္းစားစဥ္ ထမင္းပန္ကန္ကို ဘယ္လက္ျဖင့္ ကိုင္မထားပါနဲ႔ ။ထမင္းပန္းကန္ရဲ႕
ေနာက္ မိမိရင္ဘတ္ေရွ႕စားပြဲေပၚတြင္ လက္ကိုတင္ထားပါ ။ အဲဒီလက္ကို အားျပဳၿပီး
ထမင္းစားပြဲေပၚကို မမွီထားပါနွင့္ ။ ကိုယ္ကို မတ္မတ္ ထိုင္ပါ ။
ကိုယ္တေစာင္းမထိုင္ပါနဲ႔ ။တည့္တည့္ထိုင္စားရပါမယ္ ။
- စကားမ်ားမ်ား မေျပာရပါ ။ ပါးစပ္ ပလုပ္ပေလာင္းျဖင့္ စကားမေျပာရပါ ။
သလိပ္ဟပ္ျခင္း ေခ်ာင္းဟန္႔ျခင္းမျပဳရပါ ။
- မိမိစားၿပီးေသာ္လည္း အားလံုးစားၿပီးသည္အထိေစာင့္ပါ ။ စားၿပီးခ်ိန္တြင္
လက္ကို စားပြဲေဘးရွိလက္ေဆးေရခြက္တြင္ ေဆးပါ ။ လက္ေဆးေရ ညစ္ပါတ္ေနလွ်င္
ေသာက္ေရခြက္ျဖင့္ ေလာင္း၍ အနည္းငယ္ေဆးနိုင္ပါတယ္ ။ ၿပီးမွ လက္ေဆးရာေနရာ ေရကျပင္ (လက္ေဆးေဘစင္) တြင္ လက္ကို စင္ေအာင္ေဆးပါ ။ လက္မေဆးဘဲ စားပြဲမွ ထမသြားသင့္ပါ ။ လက္မေဆး
ပါးစပ္မသုတ္ ဘဲ ေရမေသာက္ရပါ ။
ဒီေနရာမွာ
ကၽြန္ေတာ္ လက္ေဆးတဲ႔ေနရာ ေရကျပင္ အေၾကာင္းကို ႀကံဳတုန္း ေျပာျပခ်င္ပါေသးတယ္ ။
ျမန္မာေရွးအသံုးမွာ ေရသံုးတဲ႔ေနရာေတြကို ေရကျပင္လို႔ ေခၚေဝၚၾကပါတယ္ ။ အခုေခတ္ေတာ့
ဒီစကားသံုးတာ သိပ္မေတြ႔ရေတာ့ပါ ။ ျမန္မာေတြရဲ႕ ေရွးအိမ္ေတြမွာ ေရသံုးတဲ႔ ေရကျပင္
သံုးေနရာ ရွိတတ္ပါတယ္ ။
၁ ။
ေျခေဆးတဲ႔ ေရကျပင္ ။ အိမ္ေရွ႕ ေလွခါးရင္းတြင္ရွိၿပီး အိမ္ေပၚမတက္ခင္
ေျခေဆးရတဲ႔ေနရာပါ ။ေရအိုးနဲ႔ ေရမႈတ္အရိုးရွည္ နဲ႔ အျပင္ကအျပန္ ေျခေဆး ရပါတယ္
။ခုေခတ္ေတာ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြမွာ ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္ ။မသိသူေတြက ေသာက္ေရအိုးနဲ႔ အမွတ္မွားေသာက္မိမွာစိုးလို႔ပါ။
၂ ။
လက္ေဆးေရကျပင္ ။ အိမ္မႀကီးရဲ႕ ေျခရင္းဖက္ ေျခေက်ာ္ေပါက္ အျပင္ဘက္ ဝရံတာမွာ
ရွိပါတယ္ ။တခ်ိဳ႕အရပ္မွာေတာ့ ေသာက္ေရအိုးစင္နဲ႔ပါတြဲထားတတ္ၾကတယ္ ။
လက္ေဆးေရသံုးဖို႔အတြက္က ရာဝင္ စဥ့္အိုးနဲ႔ ေရဖလား ရွိပါတယ္ ။လက္ေဆးေရသံုးသလို မနက္
အိပ္ရာ ထ မွာလည္း မ်က္နွာသစ္ သြားတိုက္ စသျဖင့္ သံုးတတ္ၾကပါတယ္ ။
၃
။မီးဖိုေခ်ာင္သံုး ေရကျပင္ ။ မီးဖိုေခ်ာင္နဲ႔ တြဲရက္ ရွိၿပီး ခ်က္ျပဳတ္ေရး အတြက္
ေရသံုးတဲ႔ေနရာပါ ။ ေနာက္ေဖးေဆာင္နဲ႔အတူ အိမ္ေနာက္ထြက္ေပါက္လည္း ရွိတဲ႔ေနရာပါ ။
ခုေတာ႔
လက္ေဆးတဲ႔ေရကျပင္ေနရာမွာ လက္ေဆးကန္ ေဘစင္ ကေနရာဝင္ယူလာသလို မီးဖိုေခ်ာင္က
ေရကျပင္ေနရာမွာလဲ ပန္ကန္ေဆးတဲ႔ ေဘစင္ ေတြ ေနရာယူလာၿပီ ဆိုေတာ႔ ျမန္မာ့ဓေလ့
တျဖည္းျဖည္း ကြယ္ေပ်ာက္လာၿပီး လူေတြက ေခတ္မွီလာတယ္ေျပာေပမဲ႔ ခ်စ္စရာ႔ ျမန္မာ့
ဓေလ့ေတြ ရွာမရျဖစ္ရတယ္။
ေႏြဦး အျမင္ ပါ ။
